Polycultuur met vis- en groenteteelt

In de kas van Eetbaar Rotterdam op het Rotterdams Oogst Festival was onder andere een model van een polycultuur met vissen en groenteteelt te zien. Deze manier van telen wordt ook wel aquaponics genoemd: een combinatie van aquacultuur (visteelt) en hydroponics (telen op substraat). Aquaponics is interessant omdat het een manier is om - met voldoende ervaring - zonder grote investeringen op duurzame manier voedsel kan telen. Door de schaal is het in te passen op de plek waar de grootste behoefte is aan voedsel: in de stad. Water wordt grotendeels hergebruikt. Voedingsstoffen worden toegevoegd als visvoer (dit kunnen bijvoorbeeld wormen zijn - die ook weer een rol kunnen spelen bij het opwerken van compost - maar daarover meer in een volgende post), en vervolgens weer onttrokken als mensenvoedsel, bijvoorbeeld sla en kiemgewassen, zoals in dit model. Alleen de benodigde pompenergie is niet uit het systeem zelf te halen, en moet dus elders duurzaam opgewekt worden. Verder is het een systeem wat veel praktijkervaring vergt, en dus een opstart- en leerperiode.

Simpel gezegd werkt het als volgt (zie afbeelding hieronder): in een bak worden vissen gekweekt (1), die verrijken het water waarin ze zwemmen met hun poep. Dit voedingrijke water wordt door het substraat geleid waarin de groente wortelt (2 en 3) die de voedingstoffen in het water gebruiken om te groeien. Het water wordt vervolgens nagezuiverd, bijvoorbeeld met planten (4) en schoon weer naar de vissen geleid om het zwemwater te verversen (1). En zo voort.

Dit systeem wordt onder andere toegepast bij Growing Power van Will Allen. Er zijn daarnaast ook andere voorbeelden van de kleinschalige low-tech toepassing van dit principe, waarvan wij denken dat het kansen biedt voor Rotterdam. Op City Farmer News staat een mooi overzicht van projecten met een systeem a la Allen: als simpel doe-het-zelf systeem, als educatiesysteem, et cetera.

Binnenkort start een serie op deze blog over kansrijke teelten voor Rotterdam, zoals die ook op het RO festival werden getoond. Hierin zal onder andere ingegaan worden op het bedrijf van Will Allen, maar ook op SPIN farming, forest gardening/ permacultuur, en lichtgewicht hydroponics op daken.